Penyakit batuk kering atau juga dikenali sebagai tibi dan tuberkulosis merupakan penyakit yang menjadi ancaman masalah kesihatan utama di seluruh dunia. Ia juga merupakan penyakit berjangkit yang muncul semula.
Menurut Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO):
Penyakit ini selalunya menjangkiti paru-paru disebabkan oleh sejenis bakteria. Namun, bakteria tersebut juga boleh menjangkiti bahagian lain seperti tulang, perkumuhan, sendi, usus, kulit, organ pembiakan, selaput otak dan sebagainya.
Agen penyebab penyakit ini ialah sejenis bakteria yang dikenali sebagai mycobacterium tuberculosis. Bakteria ini berbentuk rod manusia. Malahan, penyakit ini juga boleh dijangkiti daripada mycobacterium bovis yang disebabkan oleh m.bovis.
Malahan, menurut Kementerian Kesihatan Malaysia (KKM), risiko jangkitan penyakit ini berbeza-beza antara setiap negara. Di benua Afrika dan Asia, jangkitan HIV telah meningkatkan risiko untuk mendapat penyakit batuk kering.
Risiko untuk mendapat penyakit ini ketika melawat luar negara amat rendah. Namun, elakkan berada di kawasan sesak seperti kawasan pengangkutan awam, hospital dan sebagainya.
Malah, elakkan diri daripada terdedah kepada pesakit batuk kering. Ini disebabkan penyakit batuk kering bukan sahaja boleh menjangkiti orang dewasa tetapi juga kanka-kanak.
Apabila seseorang pesakit itu batuk, ludah atau bersin, bakteria yang dilepaskan di udara akan menjangkiti individu yang berhampiran. Hal ini disebabkan batuk kering merebak melalui titisan air ke udara.
Apabila bakteria berjaya masuk ke dalam badan, ia akan menyerang paru-paru. Lama-kelamaan, ia akan bergerak melalui saluran darah ke tempat-tempat lain di badan.
Manakala, batuk kering bovine (disebabkan oleh mycobacterium bovis), boleh merebak pemakanan yang tercemar, produk tenusu yang tidak dipasteur daripada lembu yang dijangkiti.
Penyakit ini boleh berjangkit tetapi kebanyakan jangkitan tidak menyebabkan penyakit. Risiko mendapat penyakit ini amat rendah, namun boleh meningkat oleh pelbagai faktor terutamanya bagi pesakit HIV disebabkan kurang daya tahan penyakit.
Terdapat beberapa gejala yang menunjukkan seseorang individu itu telah dijangkiti batuk kering, iaitu:
Jika tidak mendapatkan rawatan dengan segera, individu itu akan berisiko mendapat komplikasi iaitu batuk berdarah, udara dalam paru-paru dan paru-paru bernanah. Oleh itu, segeralah mendapatkan rawatan doktor perubatan di hospital.
#1 Diagnosa
Kahak pesakit, pemeriksaan cecair atau tisu badan yang lain akan didiagnosa terlebih dahulu melalui ujian makmal. Diagnosa akan dilakukan berdasarkan ciri-ciri klinikal sekiranya tiada pengesahan mikrobiologi.
#2 Ubat-ubatan
Pesakit akan dirawat dengan rawatan pelbagai ubat selama 6 bulan. Selama 2 bulan, ubat isoniazid, rifamipicin, pyrazinamide dan ethambutol akan diberikan selama 2 bulan. Kemudian, selama 4 bulan akan diberikan ubat isoniazid dan rifamipicin.
Bagi pesakit batuk kering yang rentan ubat, lebih sukar dirawat. Mereka perlu dirawat oleh pakar yang terlatih. Selama 18 hingga 24 bulan, sebanyak 4 hingga 6 jenis ubat perlu diberikan.
#3 Pengasingan
Bagi memastikan pesakit mengambil setiap dos ubat, Rawatan Di Bawah Pemerhatian Langsung atau isolasi diberikan. Para pesakit akan diasingkan daripada pesakit lain apabila dimasukkan ke dalam wad.
Mereka akan sentiasa diawasi oleh petugas kesihatan yang terlatih selama 6 bulan. Apabila hendak memeriksa dan mendekati pesakit, staf hospital perlulah memakai sarung tangan dan topeng mulut.
Ada beberapa kriteria kemasukan pesakit ke hospital iaitu:
Terdapat beberapa perkara penting untuk mengawal jangkitan batuk kering yang sangat berbahaya ini. Antaranya ialah:
Setakat ini sahaja perkongsian penulis tentang batuk kering dari aspek punca, cara jangkitan, gejala dan rawatan yang diperlukan. Jangan ambil mudah tentang penyakit ini, lebih-lebih lagi bagi golongan tua dan kanak-kanak.
Sentiasa menjaga kebersihan diri, jauhkan diri daripada tempat-tempat yang sesak dengan orang ramai. Jika ada tanda-tanda yang dinyatakan segera dapatkan rawatan di hospital. Ini kerana penyakit batuk kering boleh menjangkiti ahli keluarga dan orang berhampiran.
Moga bermanfaat. Baca juga punca penyakit tibi dan batuk kering kanak-kanak
Rujukan